De beurs staat op een historisch hoogtepunt. Miljonairs worden rijk. Aan de andere kant van de maatschappij verloren tienduizenden arbeiders hun baan in België, en honderden miljoenen over de hele wereld, in de eerste lockdown en zijn nu afhankelijk van voedselhulp om te eten.
De wanhoop verspreidt zich ook onder veel zelfstandigen en winkeliers wier activiteit afhankelijk is van de consumptie van werkers. Tussen hun stilstaande activiteit en de daling van de koopkracht van de bevolking zien ze geen uitweg meer. De zelfmoord van een jonge Luikse kapster, die al haar spaargeld had geïnvesteerd om deze zomer haar salon te openen, zegt veel over deze situatie.
Uiteraard maken patronale organisaties, zoals de handelsfederatie, gebruik van het leed van kleine handelaren om druk uit te oefenen op de regering en te eisen dat de handel weer wordt opengesteld voor de feestdagen. De banken en de grote groepen die het pand verhuren, verpletteren de kleine handelaren het hele jaar door… Wat is er walgelijker dan de vertegenwoordigers van deze kapitalisten te horen zwaaien met de wanhoop van de handelaren en de zelfstandigen om de winsten van vooral het grootkapitaal te verdedigen?
Ziekenhuisdirecteuren van hun kant schreeuwen hun moeilijkheden en hun angst voor een derde golf als de afbouwmaatregelen te snel komen. De ploegen van de gezondheidszorg zijn inderdaad uitgeput.
De regeringen in Europa en de Verenigde Staten zeggen dat er een goed evenwicht moet worden gevonden tussen de bestrijding van het virus en economische stilstand. Maar het resultaat is honderdduizenden doden en een massale verarming van de bevolking, terwijl de zeer rijken hun rijkdom blijven vergroten.
Het is opvallend dat de kapitalistische samenleving door al haar techniek en organisatie niet in staat is om effectieve keuzes te maken om zowel de zieken te beschermen als degenen die voor hen zorgen, en tegelijkertijd te voorkomen dat mensen in armoede vervallen. Mandarijnen in supermarkten en onderdelen voor de assemblage van auto’s worden just-in-time over de grens vervoerd, uitzendbureaus verdelen op verzoek van bedrijven onzekere werkers in zomaar een paar uren. Maar het gebrek aan maskers, het gebrek aan reagentia voor screeningtests, het gebrek aan getraind personeel in ziekenhuizen en bejaardentehuizen, verlammen de inspanningen tegen de pandemie.
In de kapitalistische economie wordt niets gedaan, niets gemaakt, niets beslist als het de kleine minderheid van de grote aandeelhouders die de samenleving domineren, geen winst oplevert. Regeringen, die hun schatkisten openen om de winsten van de banken en het grootkapitaal in stand te houden, weigeren met de besparingsmaatregelen te stoppen in het onderwijs, in de gezondheid, het vervoer, kortom, in alles wat nuttig is voor de bevolking. Dit zou echter kunnen helpen om de ontbrekende banen te creëren en tegelijkertijd de effectiviteit van de strijd tegen het virus te verbeteren.
Maar het probleem van de kapitalistische klasse is niet om meer artsen, verpleegkundigen, leraren, bus- of treinchauffeurs op te leiden. Voor de kapitalisten is het niet direct winstgevend… dus het maakt niet uit.
Aan de andere kant gebruiken de bazen de angst voor werkloosheid en armoede om de onzekerheid in de bedrijven te veralgemenen en druk uit te oefenen op de werkers om achteruitgang te doen aanvaarden, op het vlak van lonen en werkomstandigheden.
De concurrentie, de competitiviteit, die de bazen gebruiken om deze aanvallen te rechtvaardigen, leiden tot een verandering in de samenleving die, zelfs als ze positief is, plaatsvindt door miljoenen werkers op te offeren en werkloos maken, en die vaak ook leidt tot oorlogen met tientallen verminkte en doden.
Het kapitalisme maakt geen gebruik van de creativiteit, van de kennis en technologie van de mensheid om de problemen te overwinnen waarmee de wereld in toenemende mate wordt geconfronteerd, of het nu gaat om gezondheidsrisico’s, de strijd tegen de opwarming van de aarde of de uitputting van natuurlijke hulpbronnen, en de verwoestende gevolgen van onderontwikkeling. Daarom is de toekomst van de mensheid een socialistische, communistische samenleving, waarin de werkers met behulp van wetenschappers en ingenieurs vrijelijk zullen beslissen, omdat er geen kapitalistische graaiers meer zullen zijn.