Na de aankondiging van het verzelfstandigen van de Mestdagh-winkels en de sluiting van de Makro-winkels in december, is het nu de beurt aan Delhaize om de franchising aan te kondigen van alle winkels die nog niet zelfstandig werken. De woede en het verzet tegen zo’n aankondiging hebben geleid tot spontane stakingen van het personeel in de overgrote meerderheid van de betrokken winkels. De franchise betekent minder personeel, langere werktijden, minder loon, minder vrije dagen, gedwongen zondagswerk, minder vakbondsdelegatie, met andere woorden een verlies over de hele lijn. En voor de klanten zijn er geen voordelen, of zelfs hogere prijzen.

De veralgemeende aanval van de grootdistributie op de werkers zal niet stoppen. De baas van Comeos, de federatie van handel, heeft al aangekondigd: « een andere keten – waarvan ik de naam niet zal noemen – zal binnenkort dezelfde procedure volgen ». Carrefour, Lidl, Colruyt, Aldi, Cora, elke groep zou de volgende op de lijst kunnen zijn.

Ondanks de enorme winsten voor en sinds Covid (een nettowinst van 2,5 miljard voor Delhaize in 2022) laten de supermarktbazen de werkers opdraaien voor de crisis die zij mede hebben veroorzaakt. Want de prijsstijgingen die in de supermarkten worden doorberekend komen voort uit de wijdverbreide speculatie van kapitalisten op energie en levensmiddelen. Door hun marges te vergroten via hogere prijzen, verminderden deze bloedzuigers tegelijkertijd de koopkracht van de werkers, die hun aankopen verminderden en op goedkopere producten overschakelden.

Deze inflatiespiraal zet winkeleigenaren ertoe hun prijzen verder te verhogen om hun marges te behouden, of de lonen en arbeidsvoorwaarden van de werkers aan te tasten. Het is niet alleen in de detailhandel, maar alle lonen van de werkende klasse dalen, al was het maar vanwege de werkloosheid, terwijl de werkdruk toeneemt. En wanneer aankopen worden verschoven naar huismerkproducten, aarzelen kapitalisten niet om deze veel meer te verhogen dan andere, waardoor de overgrote meerderheid van de consumenten geen speelruimte meer heeft. De aandeelhouders daarentegen moeten gewoon het ene herstructureringsplan na het andere uitvoeren, waarbij minder rendabele winkels worden gesloten om elders te investeren, vaak in speculatie.

Deze aanvallen treffen alle werkers, ook die in reeds gefranchiseerde winkels, die hun situatie nog verder dreigen te zien verslechteren, vooral nu steeds meer winkels op zondag zullen opengaan.

De werkers van Delhaize hebben zich rechtstreeks of via sociale netwerken tot hun collega’s in de gefranchiseerde winkels en andere merken gericht, omdat hun strijd minstens de hele distributiesector aangaat. Om de directie te laten zien dat ze niet ongestraft kan doen wat ze wil, en om ze zo ver mogelijk terug te dringen, is er geen andere weg dan een strijd van de werkers van de distributiesector, of ze nu al verzelfstandigd zijn of niet, en eigenlijk van alle werkers in alle sectoren, productie en distributie, openbaar en privé, om zich voor te bereiden op een gevecht dat het hoofd kan bieden aan alle aanvallen.

Het door de vakbondsleiders bepleite sociaal overleg heeft al lang getoond hoe inefficiënt het was! Vooral omdat de bazen liegen zoals ze ademen! Die van Delhaize durven te beweren dat het vooruitzicht om alle winkels te sluiten niet voorzien was toen ze twee weken geleden tegenover de vakbonden bevestigden dat er geen herstructurering zou komen! Het zou een miljardenbeslissing zijn die in twee weken wordt genomen! Ze geven niet om de vakbondsmannen… en alle werkers!

In werkelijkheid behalen arbeiders alleen overwinningen door kracht en mobilisatie.

De verergering van de crisissen zal de kapitalisten ertoe brengen hun aanvallen op alle werkers te vermenigvuldigen. En de oorlog in Oekraïne herinnert ons eraan dat de concurrentie- en economische oorlogen die de kapitalisten tegen elkaar voeren, over de ruggen van de arbeiders, snel kunnen omslaan in militaire confrontaties met de levens van de arbeiders.

De strijd van vandaag ter verdediging van de arbeidsomstandigheden en de lonen bereidt de noodzakelijke strijd voor tegen de oorlog, voor een maatschappij vrij van kapitalisme!