We wisten van de economische crisis, de stijgende onzekerheid, bevroren lonen en werkloosheid. Het kostte Covid om het geweld van een gezondheidscrisis te herontdekken. Nu worden we geconfronteerd met een nieuwe crisis, die van de energie! Niet alleen zijn de gas-, benzine- en elektriciteitsrekeningen de pan uit gerezen, waardoor alle prijzen de hoogte in zijn gegaan, maar er wordt ook gevreesd voor tekorten.
En opnieuw kunnen we de onvoorbereidheid en onverantwoordelijkheid meten van degenen die beweren de samenleving te leiden.
De Croo verklaart zijn eigen machteloosheid door ons te waarschuwen dat “er geen mirakeloplossing is”. Hij nodigt ons uit te hopen op een oplossing op Europees niveau.
Alle regeringen zijn overrompeld door de situatie en dat geldt ook voor de Europese Unie, die bestaat uit 27 Staten die elk het beste deel proberen toe te eigenen.
Het enige wat zij weten te doen is praten en ons vragen offers te brengen tegenover de crisissen die elkaar opvolgen. Maar ze zijn niet in staat om ze te voorkomen!
Door het gebrek aan gas vreest Duitsland dat het industriële installaties zal moeten sluiten, waardoor de dreiging van een recessie in heel Europa toeneemt. In heel Europa verminderen of stoppen bedrijven hun productie, wegens de astronomische gas- en elektriciteitsrekeningen: Nyrstar sluit een deel van zijn Europese smelterijen, ArcelorMittal sluit tijdelijk twee fabrieken, en producenten van meststoffen op basis van ammoniak verminderen hun productie drastisch.
Voor hun loontrekkenden zal het deeltijds werkloosheid en loonverlies betekenen. Voor uitzendkrachten en toeleveranciers, zal het een einde van hun contract zijn.
Door hun eigen winsten te redden, dragen deze grote bedrijven bij tot verdere crisis en economische chaos.
De oorlog in Oekraïne verklaart niet alles. Het is waar dat Poetin de gaskraan dichtdraaide, maar de energietekorten begonnen lang voordat de oorlog uitbrak. Laten we denken aan de blackout die in 2018 al dreigde, toen 6 van de 7 reactoren werden stilgelegd.
Vier jaar later is de staat van verval van de reactoren niet fundamenteel verbeterd. En vandaag is het Frankrijk dat zich in een vergelijkbare situatie bevindt, met 32 van de 56 reactoren stilgelegd.
Er zijn geen noemenswaardige investeringsplannen in hernieuwbare energiebronnen, en zelfs niet in de gevoelige nucleaire sector. Alle regeringen die elkaar decennia lang hebben opgevolgd, hebben de kapitalisten in de sector toegestaan zich als parasieten te gedragen. Zij hebben de installaties kunnen uitbaten en winst kunnen maken zonder de moeite te nemen te investeren, al was het maar om de toekomst veilig te stellen.
In de jaren 2000 werd de elektriciteitsvoorziening in heel Europa geregionaliseerd en opengesteld voor concurrentie. Denk aan de beloften van de politici die de liberalisering van de energiesector hebben doorgevoerd, van liberalen tot milieuactivisten en socialistische ministers: concurrentie zou de prijzen doen dalen wanneer de consument een leverancier zou kunnen kiezen. Vervolgens verschenen er tal van parasitaire bedrijven: Luminus, Lampiris, Eneco, Essent, Mega, enz. Zij konden nu geld verdienen op de gloednieuwe “energiemarkt” zonder ook maar één elektron te produceren! En de prijzen daalden niet, ze stegen.
Vandaag zijn de kapitalisten in paniek door de aberraties van hun eigen systeem. De voormalige CEO van Electrabel, Jean-Pierre Hansen, verklaart zelfs dat “het toevertrouwen van alle energie aan de markt een essentiële vergissing was”. De patronale organisatie van Belgische bedrijven die intensief energie verbruiken, Febiliec, roept op tot “oorlogsmaatregelen”.
Ja, degenen die altijd de markt, de privé, de concurrentie en minder overheid hebben geprezen, eisen nu dat de overheid reguleert en plant. En wij moeten hen vertrouwen? Nee, dat is onmogelijk!
Wij brengen al heel wat offers omdat alle prijzen stijgen terwijl de lonen niet stijgen, of ver achterblijven door een gemanipuleerde index. Maand na maand worden we armer, terwijl de crisisprofiteurs miljarden innen. En daarbovenop, moeten we aanvaarden dat we het koud hebben deze winter?
Hadden de economische en politieke leiders maar een plan om de schade te herstellen die zij zelf hebben aangericht, maar dat hebben zij niet! Hun beleid is alles en nog wat te doen zolang er winst te behalen valt, zelfs als dat betekent het voeden van chaos. De kapitalistische maatschappij staat op haar kop. Alleen werkers kunnen orde scheppen in deze chaos: door te strijden voor de organisatie van de economie en de samenleving om aan de behoeften van de mensen te voldoen. Dit begint met het verdedigen van onze belangen als arbeiders.